Сафійскі сабор
Старонка з гісторыямі, што распавядае гэтае месца
Гістарычны агляд
Крыніцы:
- І. І. Каліноўскі, "Полацк і яго ваколіцы"
другая пал. XI ст.
Пры князі Усяславе ў сталіцы Полацкага княства на Замкавай гары, на будучым дзяцінцы быў пабудаваны велічны Сафійскі сабор, першая каменная пабудова ў Беларусі. Будаўніцтвам гэтага храма пачынаўся каменны і архітэктурны летапіс Беларусі. У нашыя дні Сафійскі сабор стаў візітоўкай Полацка. Старажытны храм абуджае памяць пра мінулае, яго гісторыя – гэта летапіс Полацка. Гісторыя сабора пачалася ў далёкім XI ст. і працягваецца ў нашыя дні, набывае новы сэнс і духоўную каштоўнасць. Гэта велічны манументальны помнік XI-XVIII стст. Вядомы беларускі паэт і пісьменнік Уладзімір Караткевіч у вершы "Беларуская песня" задаваў паэтычнае пытанне: "Дзе мой край?" І сам жа адказваў: "Дзе Сафія плыве над Дзвіною, нібы карабель".
Грэчаскае слова "Сафія" азначае мудрасць, майстэрства. Нашы продкі трактавалі яго больш пашырана – як вялікую чалавечую супольнасць, выяўленне адзінства ўсіх жыхароў княства. Будавалі храм усёй талакой пры дапамозе грэчаскіх майстроў. На камяні вапняку, што знойдзены ў падмурку паўднёвай сцяны Сафіі, пэўна, старажытныя майстры XI ст. пакінулі свае аўтографы: Давид, Тума, Копысь, Микула, Пётр, Воришко. Амаль праз тысячу гадоў гэты камень ператварыўся ў музейны экспанат і з'яўляецца помнікам пісьменства XI ст.